شرح دانستني ها

سيلاژ ذرت يكي از مهم‌ترين منابع علوفه‌اي در تغذيه دام‌ها به شمار مي‌رود و به دليل ارزش غذايي بالا و قابليت نگهداري طولاني مدت، در بسياري از كشورها مورد استفاده قرار مي‌گيرد. براي توليد سيلاژ با كيفيت، رعايت نكات زير بسيار حائز اهميت است:
▎1. انتخاب زمان مناسب برداشت
زمان برداشت ذرت براي سيلاژ بسيار مهم است. بهترين زمان براي برداشت زماني است كه دانه‌ها به حالت مومي رسيده‌اند و رطوبت كل گياه حدود 65 تا 70 درصد است. در اين مرحله، نشاسته در دانه‌ها به حداكثر خود مي‌رسد و ارزش غذايي سيلاژ افزايش مي‌يابد.
▎2. انتخاب رقم مناسب
انتخاب رقم مناسب ذرت براي سيلاژ نيز از اهميت بالايي برخوردار است. برخي ارقام به دليل توليد علوفه بيشتر و كيفيت بالاتر، مناسب‌تر هستند. ارقامي كه داراي علوفه با فيبر بالا و نشاسته قابل توجهي هستند، معمولاً انتخاب بهتري براي توليد سيلاژ به شمار مي‌روند.
▎3. فرآيند خرد كردن
خرد كردن ذرت قبل از سيلو كردن باعث افزايش سطح تماس با باكتري‌هاي تخمير كننده مي‌شود و در نتيجه فرآيند تخمير را تسريع مي‌كند. اندازه ذرات بايد به گونه‌اي باشد كه هم فضاي كافي براي تخمير وجود داشته باشد و هم از فشردگي بيش از حد جلوگيري شود.
▎4. فشردن و بسته‌بندي
پس از خرد كردن، ذرت بايد به خوبي فشرده شود تا هواي كمتري درون سيلو باقي بماند. وجود هوا باعث فساد و كاهش كيفيت سيلاژ مي‌شود. استفاده از دستگاه‌هاي فشرده‌سازي يا تراكتورهاي سنگين براي اين كار توصيه مي‌شود. همچنين، پس از فشردن، بايد سيلو به خوبي بسته شود تا از ورود هوا جلوگيري شود.
▎5. كنترل رطوبت
رطوبت سيلاژ بايد در حد مطلوبي باشد. رطوبت بيش از حد مي‌تواند منجر به تخمير نامناسب و بروز مشكلاتي همچون كپك‌زدگي شود. در حالي كه رطوبت كم نيز باعث كاهش كيفيت سيلاژ و سخت شدن آن خواهد شد. معمولاً رطوبت بين 60 تا 70 درصد براي سيلاژ ذرت مناسب است.
▎6. زمان تخمير
پس از بسته‌بندي، سيلاژ نياز به زمان براي تخمير دارد. اين فرآيند معمولاً بين 3 تا 6 هفته طول مي‌كشد. در اين مدت، باكتري‌هاي مفيد شروع به فعاليت كرده و قندهاي موجود را به اسيد لاكتيك تبديل مي‌كنند كه باعث حفظ سيلاژ مي‌شود.
▎7. نگهداري
سيلاژ بايد در شرايط مناسبي نگهداري شود تا از خراب شدن آن جلوگيري شود. دما و رطوبت محيط بايد تحت كنترل باشد و از ورود آب يا آلودگي‌هاي ديگر جلوگيري شود. همچنين، پس از باز كردن سيلو، بايد سيلاژ مصرف شده به سرعت استفاده شود تا از فساد آن جلوگيري گردد.
▎8. بررسي كيفيت
كيفيت سيلاژ توليدي بايد به طور مرتب مورد بررسي قرار گيرد. آزمايشات شيميايي و ميكروبيولوژيكي مي‌توانند به تشخيص مشكلات احتمالي كمك كنند و اطمينان حاصل كنند كه سيلاژ توليدي داراي ارزش غذايي مطلوب است.
با رعايت اين نكات، مي‌توان سيلاژي با كيفيت بالا توليد كرد كه نه تنها نيازهاي غذايي دام‌ها را تأمين كند بلكه به افزايش بهره‌وري و سلامت دام‌ها نيز كمك نمايد.